พระวินัยปิฎก ปริวาร [อุปาลิปัญจกะ] 8. ภิกขุโนวาทวรรค
อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ 5 แม้อื่นอีก ภิกษุณีสงฆ์ฝ่ายเดียวพึงลงโทษ
คือภิกษุณีสงฆ์ไม่พึงไหว้ภิกษุนั้น องค์ 5 คือ
1. ขวนขวายเพื่อไม่ใช่ลาภของภิกษุณีทั้งหลาย
2. ขวนขวายเพื่อไม่ใช่ประโยชน์ของภิกษุณีทั้งหลาย
3. ขวนขวายเพื่อความอยู่ไม่ได้ของภิกษุณีทั้งหลาย
4. ด่าบริภาษภิกษุณีทั้งหลาย
5. ชักชวนภิกษุให้มาคบหารักกับภิกษุณี
อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ 5 นี้แล ภิกษุณีสงฆ์ฝ่ายเดียวพึงลงโทษ คือ
ภิกษุณีสงฆ์ไม่พึงไหว้ภิกษุนั้น”

องค์สำหรับลงโทษภิกษุณี
[451] ท่านพระอุบาลีทูลถามว่า “ภิกษุณีประกอบด้วยองค์เท่าไรหนอแล สงฆ์
พึงลงโทษได้ พระพุทธเจ้าข้า”
พระผู้มีพระภาคตรัสว่า “อุบาลี ภิกษุณีประกอบด้วยองค์ 5 สงฆ์พึงลงโทษ
องค์ 5 คือ
1. เปิดกายแสดงแก่ภิกษุทั้งหลาย
2. เปิดขาอ่อนแสดงแก่ภิกษุทั้งหลาย
3. เปิดองค์กำเนิดแสดงแก่ภิกษุทั้งหลาย
4. เปิดไหล่ทั้งสองแสดงแก่ภิกษุทั้งหลาย
5. ชักชวนสตรีคฤหัสถ์ให้มาคบหารักกับภิกษุ
อุบาลี สงฆ์พึงลงโทษภิกษุณีประกอบด้วยองค์ 5 นี้แล
อุบาลี สงฆ์พึงลงโทษภิกษุณีประกอบด้วยองค์ 5 แม้อื่นอีก องค์ 5 คือ
1. ขวนขวายเพื่อไม่ใช่ลาภของภิกษุทั้งหลาย
2. ขวนขวายเพื่อไม่ใช่ประโยชน์ของภิกษุทั้งหลาย
3. ขวนขวายเพื่อความอยู่ไม่ได้ของภิกษุทั้งหลาย

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : 8 หน้า :634 }

พระวินัยปิฎก ปริวาร [อุปาลิปัญจกะ] 8. ภิกขุโนวาทวรรค
4. ด่าบริภาษภิกษุทั้งหลาย
5. ยุยงภิกษุทั้งหลายให้แตกกัน
อุบาลี สงฆ์พึงลงโทษภิกษุณีประกอบด้วยองค์ 5 นี้แล
อุบาลี สงฆ์พึงลงโทษภิกษุณีประกอบด้วยองค์ 5 แม้อื่นอีก คือ
1. ขวนขวายเพื่อไม่ใช่ลาภของภิกษุทั้งหลาย
2. ขวนขวายเพื่อไม่ใช่ประโยชน์ของภิกษุทั้งหลาย
3. ขวนขวายเพื่อความอยู่ไม่ได้ของภิกษุทั้งหลาย
4. ด่าบริภาษภิกษุทั้งหลาย
5. ชักชวนภิกษุณีให้มาคบหารักกับภิกษุ
อุบาลี สงฆ์พึงลงโทษภิกษุณีประกอบด้วยองค์ 5 นี้แล”

องค์ของภิกษุไม่ควรให้โอวาท
[452] ท่านพระอุบาลีทูลถามว่า “ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์เท่าไรหนอแล ไม่ควร
ให้โอวาทแก่ภิกษุณีทั้งหลาย พระพุทธเจ้าข้า”
พระผู้มีพระภาคตรัสว่า “อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ 5 ไม่ควรให้โอวาท
แก่ภิกษุณีทั้งหลาย องค์ 5 คือ

1. เป็นอลัชชี 2. เป็นคนโง่เขลา
3. ไม่ใช่เป็นปกตัตตะ 4. เป็นผู้กล่าวประสงค์จะให้เคลื่อน
จากศาสนา

5. ไม่เป็นผู้กล่าวประสงค์จะให้ออกจากอาบัติ
อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ 5 นี้แล ไม่ควรให้โอวาทแก่ภิกษุณีทั้งหลาย
อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ 5 แม้อื่นอีก ไม่ควรให้โอวาทแก่ภิกษุณีทั้งหลาย
องค์ 5 คือ
1. เป็นผู้มีความประพฤติทางกายไม่บริสุทธิ์
2. เป็นผู้มีความประพฤติทางวาจาไม่บริสุทธิ์

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : 8 หน้า :635 }